យើងដឹងហើយថារដូវនេះជារដួវវស្សាដូចនេះយើងទាំងអស់គ្នា
គួរតែចេះប្រុងប្រយ័ត្នអំពីជំងឺគ្រុនឈាមនិងជំងឺគ្រុនចាញ់
ព្រោះវាជាជំងឺ មួយដែលអាចធ្វើ អោយយើង បាត់បង់ជីវិតបាន។ជំងឺនេះកើតឡើងដោយសារមូសខ្លាខាំ ហើយនូវពេលដែលវាខាំយើង
មានអាការះដូចជាគ្រុនក្តៅ អស់កំលាង់ ពិបាក់ដកដង្ហើម ។ហើយប្រសិនយើងមានអាការះដូចនេះសូមយកអ្នកជីងឺទៅកាន់មន្ទីពេទ្យ
ជាបន្ទាន់ប្រសិនបើមិនដូចច្នោះទេអ្នកជំងឺនិងអាចមានគ្រោះថ្នាក់
រហូតដក់បាត់បង់ជីវិត។
នៅពេលដែលអ្នកមិនមានការប្រុងប្រយ័ត្នដែលបណ្ដាល់ អោយមានជំងឺគ្រុនឈាមគឺបណ្តាល់មកពីរ
· ការគេងមិនបានដាក់មុងត្រឹមត្រូវមិនបានដាក់ជើងមុងហើយ មិនបានសំអាតផ្ទះអោយបានស្អាត់ដែលបណ្ដាល់អោយមាន
មូលខ្លារស់នូវក្នុងផ្ទះ ដូចជា
ក្នុងខោអាវ ទូរដាក់ខោអាវនិងទីកន្លែងដែលងងឹត ហើយវាអាចបង្ករ កូនបាននូវកន្លែងណាដែលមានទឹកដក់ ទឹកដក់ ធុងសំរាម កងឡាន ត្រឡោកដូង ត្រឡាត្រឡោកនិងកន្លែងដែលកង្វក់។ ដើម្បីការពារខ្លួនរបស់យើងអោយរួចពីជំងឺគ្រុនឈាមយើងគួរអនុវត្តន៏ដូចជា៖
· ការគេងមិនបានដាក់មុងត្រឹមត្រូវមិនបានដាក់ជើងមុងហើយ មិនបានសំអាតផ្ទះអោយបានស្អាត់ដែលបណ្ដាល់អោយមាន
មូលខ្លារស់នូវក្នុងផ្ទះ ដូចជា
ក្នុងខោអាវ ទូរដាក់ខោអាវនិងទីកន្លែងដែលងងឹត ហើយវាអាចបង្ករ កូនបាននូវកន្លែងណាដែលមានទឹកដក់ ទឹកដក់ ធុងសំរាម កងឡាន ត្រឡោកដូង ត្រឡាត្រឡោកនិងកន្លែងដែលកង្វក់។ ដើម្បីការពារខ្លួនរបស់យើងអោយរួចពីជំងឺគ្រុនឈាមយើងគួរអនុវត្តន៏ដូចជា៖
· សំអាតផ្ទះអោយបានស្អាត
· លុបបំបាត់ចោលនូវប្រភពទឹកដក់ដូចជា សំបកកង់សំបកកំពង់ និងសំអាតជុំវិញផ្ទះសំរាម់ទាំងនោះយើងត្រូវកប់ចោលនូវក្នុងដីអោយ
ជីតឬដុតចោលអោយអស់និងទឹកពាង់ត្រូវគ្របកំរប់អោយបានជិត និង
ដាក់ត្រីក្រឹមប្រាំពីពណ៍ក្នុងពាង់ទឹកដើម្បីអោយវាស៊ីពង់មូសខ្លា
ដែលនូវក្នុងពាង
ជីតឬដុតចោលអោយអស់និងទឹកពាង់ត្រូវគ្របកំរប់អោយបានជិត និង
ដាក់ត្រីក្រឹមប្រាំពីពណ៍ក្នុងពាង់ទឹកដើម្បីអោយវាស៊ីពង់មូសខ្លា
ដែលនូវក្នុងពាង
· ពេលថ្ងៃត្រូវបើកទ្វា បើកបង្អួច ដើម្បីអោយមានពន្លឺចូលគ្រប់គ្រាន់
· ពេលគេងត្រូវដាក់មុងអោយបានត្រឹមត្រូវ
សូមចូលរួមកំចាត់មូស ដើម្បីការពារខ្លួនរបស់យើងកុំអោយមានជំងឺគ្រុនចាញ់និងគ្រុនឈាម។
មូលហេតុនៃជំងឺ
គឺបណ្ដាលមកពីមូលខ្លាខាំហើយវាខាំនៅពេលថ្ងៃ និង នៅកន្លែងដូចជាទីងងឹត។
រោគសញ្ញាជំងឺនេះមាន
ក្ដៅខ្លួនខ្លាំងរហួពេលពី២ទៅ៤ថ្ងៃមានងងុយដេក អស់កំលាំង មិនឃ្លាន ជួនកាលមានក្អួត-ទឹកមុខក្រហមប៉ុន្ដែមិនក្អួតឬហៀវសំបោរទេ។
សញ្ញាហូរឈាមមាន
កន្ទួលស្បែក ហូរឈាមតាមអញ្ចាញធ្មេញ ក្អួតឈាមនិងជុះឈាម។
ថ្លើមរីកធំទន់ នៅពេលស្ទាប។
ស្ហុកកុមារ ឡេះឡះឬសន្លឹមបេះដូងដើរញាប់ខ្សោយ-ត្រជាងក់ចុងដៃ-ជើងនិងដងខ្លួន ស្វាយ
បបូរមាត់
ប្រភពនៃមូស
មូសខ្លាកើតចេញពីចាយទឹកដែលមាននៅក្នុងទឹក ទឹកពាង ទឹកអាង ទឹកដែលដកនៅ
សំបកកង់ឡាន-ម៉ូតូ-សំបកដូង ។ល។
វិធីកំចាត់ដង្កូវទឹកនិងមូសខ្លា
មូលហេតុនៃជំងឺ
គឺបណ្ដាលមកពីមូលខ្លាខាំហើយវាខាំនៅពេលថ្ងៃ និង នៅកន្លែងដូចជាទីងងឹត។
រោគសញ្ញាជំងឺនេះមាន
ក្ដៅខ្លួនខ្លាំងរហួពេលពី២ទៅ៤ថ្ងៃមានងងុយដេក អស់កំលាំង មិនឃ្លាន ជួនកាលមានក្អួត-ទឹកមុខក្រហមប៉ុន្ដែមិនក្អួតឬហៀវសំបោរទេ។
សញ្ញាហូរឈាមមាន
កន្ទួលស្បែក ហូរឈាមតាមអញ្ចាញធ្មេញ ក្អួតឈាមនិងជុះឈាម។
ថ្លើមរីកធំទន់ នៅពេលស្ទាប។
ស្ហុកកុមារ ឡេះឡះឬសន្លឹមបេះដូងដើរញាប់ខ្សោយ-ត្រជាងក់ចុងដៃ-ជើងនិងដងខ្លួន ស្វាយ
បបូរមាត់
ប្រភពនៃមូស
មូសខ្លាកើតចេញពីចាយទឹកដែលមាននៅក្នុងទឹក ទឹកពាង ទឹកអាង ទឹកដែលដកនៅ
សំបកកង់ឡាន-ម៉ូតូ-សំបកដូង ។ល។
វិធីកំចាត់ដង្កូវទឹកនិងមូសខ្លា
លាងសំអាតពាងឬអាងទឹកថូផ្កា ប្រើថ្នាំអាបែរ មុនដាក់ពាងយើងត្រូវចោះរន្ធ។
កាប់ឆ្កាព្រៃដែលសុបទ្រុបជុំវិញផ្ទះ
ឲ្យស្អាតដុតឬកប់ចោលនៅរបសល
ដែលដកទឹកដូចជាសំបកកង់ឡានចាស់ៗ-កំប៉ុង-ល-។
បើមានសញ្ញាណាមួយក្នុងសញ្ញាដូចខាងលើនេះ ត្រូវបញ្ចូនក្មេងឬកុមារដែលឈឺនៅទៅកាន់
មណ្ឌលសុខភាពឬមន្ទីពេទ្យជាបន្ទាន់ ជៀសវាងការពន្យាពេលជាហេតុនាំអោយអ្នកជំងឺ
មានគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត។
កំណើតនៃឆ្នាំរបស់ជំងឺគ្រុនឈាមគឺ
ឈ្មោះមេរោគ (វីរុសដាំង)
ជំងឺនេះចូលមកប្រទេសហ្វីលីពីនមុនគេនៅឆ្នាំ ១៩៥៣។
ជំងឺគ្រុនឈាមកើតនៅប្រទេសថៃនៅឆ្នាំ (១៩៥៣)
ជំងឺគ្រុនឈាមកើតនៅប្រទេសកម្ពុជានៅឆ្នាំ (១៩៦៣)
ជំងឺគ្រុនឈាមកើតនៅប្រទេសកម្ពុជា(ក្រុងភ្នំពេញ)នៅឆ្នាំ (១៩៧២)
ជំងឺគ្រុនឈាមកើតមានរាត្បាតនៅឆ្នាំ (១៩៧៩)
ជំងឺគ្រុនឈាមមាននៅកំដៅភ្លាមៗពី៣៩អង្សាសេ ទៅ៤០អង្សាសេ។ហើយកំដៅរយៈពេល
៣ថ្ងៃនៅ៥ថ្ងៃបន្ទាប់មកកំដៅត្រជាក់ដោយខ្លួនឯង។
ជំងឺគ្រុនឈាមនេះកើតនៅតំបន់ដែលងាយទទួលរងនូវ
ជំងឺនេះខ្លាំងជាងគេគឺ នៅខេត្តបាត់
ដំបង-និងទីក្រុងភ្នំពេញ ហើយវាកើតនៅចន្លោះ២ឆ្នាំម្ដង។
វីធីការពារ
ត្រូវដេកក្នុងមុងអោយបានត្រឹមត្រូវ ដុតថ្នាំធូបមូសឬបាញ់ថ្នាំមូសអោយ
កុមារគេងនៅកន្លែង
ដែលមានពន្លឺគ្រប់គ្រាន់។
កាប់ឆ្កាព្រៃដែលសុបទ្រុបជុំវិញផ្ទះ
ឲ្យស្អាតដុតឬកប់ចោលនៅរបសល
ដែលដកទឹកដូចជាសំបកកង់ឡានចាស់ៗ-កំប៉ុង-ល-។
បើមានសញ្ញាណាមួយក្នុងសញ្ញាដូចខាងលើនេះ ត្រូវបញ្ចូនក្មេងឬកុមារដែលឈឺនៅទៅកាន់
មណ្ឌលសុខភាពឬមន្ទីពេទ្យជាបន្ទាន់ ជៀសវាងការពន្យាពេលជាហេតុនាំអោយអ្នកជំងឺ
មានគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិត។
កំណើតនៃឆ្នាំរបស់ជំងឺគ្រុនឈាមគឺ
ឈ្មោះមេរោគ (វីរុសដាំង)
ជំងឺនេះចូលមកប្រទេសហ្វីលីពីនមុនគេនៅឆ្នាំ ១៩៥៣។
ជំងឺគ្រុនឈាមកើតនៅប្រទេសថៃនៅឆ្នាំ (១៩៥៣)
ជំងឺគ្រុនឈាមកើតនៅប្រទេសកម្ពុជានៅឆ្នាំ (១៩៦៣)
ជំងឺគ្រុនឈាមកើតនៅប្រទេសកម្ពុជា(ក្រុងភ្នំពេញ)នៅឆ្នាំ (១៩៧២)
ជំងឺគ្រុនឈាមកើតមានរាត្បាតនៅឆ្នាំ (១៩៧៩)
ជំងឺគ្រុនឈាមមាននៅកំដៅភ្លាមៗពី៣៩អង្សាសេ ទៅ៤០អង្សាសេ។ហើយកំដៅរយៈពេល
៣ថ្ងៃនៅ៥ថ្ងៃបន្ទាប់មកកំដៅត្រជាក់ដោយខ្លួនឯង។
ជំងឺគ្រុនឈាមនេះកើតនៅតំបន់ដែលងាយទទួលរងនូវ
ជំងឺនេះខ្លាំងជាងគេគឺ នៅខេត្តបាត់
ដំបង-និងទីក្រុងភ្នំពេញ ហើយវាកើតនៅចន្លោះ២ឆ្នាំម្ដង។
វីធីការពារ
ត្រូវដេកក្នុងមុងអោយបានត្រឹមត្រូវ ដុតថ្នាំធូបមូសឬបាញ់ថ្នាំមូសអោយ
កុមារគេងនៅកន្លែង
ដែលមានពន្លឺគ្រប់គ្រាន់។
ន្ទះបាញ់គឺជាគ្រោះធម្មជាតិមួយដែលកាចសាហាវដែលអាចសំលាប់
មនុស្ស ក្នុងរយៈពេលខ្លីបាន។ រន្ទបាញ់គឺភាគច្រើនកើតមាននៅតាម
ជនបទដែលពុំទាន់យល់ដឹងពីវិធានការការពារ ដើម្បីការពានូវគ្រោះ
ធម្មជាតិដ៍កាចសាហាវនេះ។រន្ទះបាញ់គឺកើតមាននៅគ្រប់ពេលវាលាជា
ពិសេសគឺនៅពេលមានភ្លៀងធ្លាក់ និងមានផ្គរលាន់ឬក៍មានពពកខ្មៅ ។
ដោយសាតែពុំទាន់មានការយល់ដឹងច្បាស់លាស់ទើបភាគច្រើនទើបការ
គ្រោះថ្នាក់ដោយសារន្ទះបាញ់ច្រើនកើតមានឡើងនៅតាមជនបទ ជា
ពិសេសនៅតាមស្រុកស្រែចំការ ។ នេះក៍ជាបញ្ហាមួយដែរដែលត្រូវរកវិធាន
ការដើម្បីដោះស្រាយ ដូច្ចេះដើម្បីដោះស្រាយនិងជៀសវាងពីគ្រោះថ្នាក់
ធម្មជាតិដ៍កាចសាហាវនេះយើងត្រូវអនុវត្តន៍ដូចខាងក្រោម៖
មនុស្ស ក្នុងរយៈពេលខ្លីបាន។ រន្ទបាញ់គឺភាគច្រើនកើតមាននៅតាម
ជនបទដែលពុំទាន់យល់ដឹងពីវិធានការការពារ ដើម្បីការពានូវគ្រោះ
ធម្មជាតិដ៍កាចសាហាវនេះ។រន្ទះបាញ់គឺកើតមាននៅគ្រប់ពេលវាលាជា
ពិសេសគឺនៅពេលមានភ្លៀងធ្លាក់ និងមានផ្គរលាន់ឬក៍មានពពកខ្មៅ ។
ដោយសាតែពុំទាន់មានការយល់ដឹងច្បាស់លាស់ទើបភាគច្រើនទើបការ
គ្រោះថ្នាក់ដោយសារន្ទះបាញ់ច្រើនកើតមានឡើងនៅតាមជនបទ ជា
ពិសេសនៅតាមស្រុកស្រែចំការ ។ នេះក៍ជាបញ្ហាមួយដែរដែលត្រូវរកវិធាន
ការដើម្បីដោះស្រាយ ដូច្ចេះដើម្បីដោះស្រាយនិងជៀសវាងពីគ្រោះថ្នាក់
ធម្មជាតិដ៍កាចសាហាវនេះយើងត្រូវអនុវត្តន៍ដូចខាងក្រោម៖
វិធីការពារ
· នៅពេលមានភ្លៀងធ្លាក់ផ្គរលាន់ឬពពកខ្មៅនិងមានផ្គររន្ទះខ្លាំងបើ
សិនជានៅផ្ទះសូមកុំចេញទៅណាអោយសោះត្រូចូលក្នុងផ្ទះនិងបិទ
ទ្វារបិទបង្អួចអោយជិតជាការប្រសើរបំផុត....ដើម្បីចៀសវាងនូវគ្រោះ
ថ្នាក់នូវរន្ទះបាញ់
· សូមកុំជ្រកក្រោមដើមឈើរឬនៅក្រោមទីកន្លែងដែលមានចរន្ដ
ស្រូបដូចជា៖ បង្គោលខ្សែភ្លើង ខ្សែកាប អង់តែនទូរស័ព្ទជាដើម...
· ត្រូវដើរពាក់ស្បែកជើងជានិច្ចជៀសវាងការស្រូបចរន្ដពីរន្ទះ...
· កុំកាន់វត្តុណាដែលមានជាតិដែកព្រោះថាវត្តុដែលមានជាតិដែក
វាងាយនឹង អោយរន្ទះស្រូបណាស់...
· បើសិនជានៅទីវាលឬកំពុងតែធ្វើស្រែចំការនៅពេលមានភ្លៀងផ្គរ
រន្ទះត្រូវរកទីសុវត្តិភាពដើម្បីជ្រក(ចៀសវាងនៅក្រោមដើមឈើ)
ទីណាដែលអាចផ្ដល់សុវត្តិភាពដល់យើងដូចដែលរៀបរាប់ខាងលើ
ជៀសវាងនៅទីវាលម្នាក់ឯង បើសិនជាមានខ្ទមឬផ្ទះនៅជិតនោះ
ជាការប្រសើរ....
· នៅពេលមានភ្លៀងធ្លាក់ផ្គរលាន់ឬពពកខ្មៅនិងមានផ្គររន្ទះខ្លាំងបើ
សិនជានៅផ្ទះសូមកុំចេញទៅណាអោយសោះត្រូចូលក្នុងផ្ទះនិងបិទ
ទ្វារបិទបង្អួចអោយជិតជាការប្រសើរបំផុត....ដើម្បីចៀសវាងនូវគ្រោះ
ថ្នាក់នូវរន្ទះបាញ់
· សូមកុំជ្រកក្រោមដើមឈើរឬនៅក្រោមទីកន្លែងដែលមានចរន្ដ
ស្រូបដូចជា៖ បង្គោលខ្សែភ្លើង ខ្សែកាប អង់តែនទូរស័ព្ទជាដើម...
· ត្រូវដើរពាក់ស្បែកជើងជានិច្ចជៀសវាងការស្រូបចរន្ដពីរន្ទះ...
· កុំកាន់វត្តុណាដែលមានជាតិដែកព្រោះថាវត្តុដែលមានជាតិដែក
វាងាយនឹង អោយរន្ទះស្រូបណាស់...
· បើសិនជានៅទីវាលឬកំពុងតែធ្វើស្រែចំការនៅពេលមានភ្លៀងផ្គរ
រន្ទះត្រូវរកទីសុវត្តិភាពដើម្បីជ្រក(ចៀសវាងនៅក្រោមដើមឈើ)
ទីណាដែលអាចផ្ដល់សុវត្តិភាពដល់យើងដូចដែលរៀបរាប់ខាងលើ
ជៀសវាងនៅទីវាលម្នាក់ឯង បើសិនជាមានខ្ទមឬផ្ទះនៅជិតនោះ
ជាការប្រសើរ....